Zapraszam do oglądania kolejnego filmu z cyklu poświęconego Riese. W tym odcinku omawiam bardzo ciekawe losy jednego z najważniejszych funkcjonariuszy nazistowskiej Organizacji Todt, która była odpowiedzialna m.in. za budowę kompleksu Riese. Xaver Dorsch, Operacja Spinacz oraz budowa amerykańskich podziemnych baz wojskowych.
Organizacja Todt i Xaver Dorsch
Xaver Dorsch był jednym z najważniejszych funkcjonariuszy Organizacji Todt. Z jej założycielem Fritzem Todtem pracował jeszcze przed wojną w firmie budowlanej Sager und Wörner. Organizacja Todt sprawiła się znakomicie w programie budowy autostrad III Rzeszy – Reichsautobahn. Wybudowała blisko 4 tys. km autostrad. Wielki sukces OT sprawił, że zyskała ona szacunek i uznanie Adolfa Hitlera. Nie dziwi więc fakt, że wraz z upływem czasu OT otrzymywała coraz więcej zadań, o coraz większym znaczeniu. Fritz Todt zginął niespodziewanie w katastrofie w 1942 roku. Po jego śmierci Organizacja Todt trafiła ostatecznie pod zarząd ministerstwa Alberta Speera. Natomiast Xaver Dorsch został mianowany szefem centrali OT w Berlinie.
Po lewej Xaver Dorsch, po prawej Albert Speer – Żródło: Bundesarchiv
Operacja Spinacz i Xaver Dorsch
Po wojnie Xaver Dorsch został aresztowany przez Amerykanów i od razu nawiązał z nimi współpracę. Przygotował dla nich m.in. opracowanie na temat przenoszenia produkcji zbrojeniowej pod ziemię. O projekcie Riese wypowiadał się skromnie. W czasie procesu Erharda Milcha, który to był odpowiedzilany za Jägerstab, Dorsch mówił tylko, że był realizowany „Program budowy Riese na Śląsku” – Aufbauprogramm Riese in Schlesien. Wspominał także, że tylko dwa razy wizytował miejsce budowy podczas wojny. Zaskakująco mało.
Według dokumentów opublikowanych przez Pana Romualda Owczarka w książce „Zagłada Riese”, Dorsch został objęty programem Paperclip – Operacja Spinacz. Wynika z niego, że 16 czerwca 1947 roku został sporządzony wniosek o objęcie programem czterech niemieckich naukowców, jako konsultantów amerykańskiego projektu Underground Plant Program. Oprócz Dorscha znalazł się tam również Oscar Gabel, który pełnił rolę szefa Urzędu Górniczego III Rzeszy. W tym samym czasie w Stanach Zjednoczonych ruszyła budowa dwóch podziemnych baz. Jedną ulokowano w Górach Manzano w stanie Nowy Meksyk, a drugą w miejscowości Killeen w Texasie. O zbiegu okoliczności raczej nie można mówić… W końcu Operacja Spinacz i niemieccy naukowcy byli po coś potrzebni Amerykanom. Mniej więcej po zakończeniu budowy wspomnianych baz, w roku 1950 Dorsch wrócił do RFN i założył prywatną firmę, która zresztą działa do dnia dzisiejszego. Zmarł 8 listopada 1986 roku w Monachium.
Operacja Spinacz „Paperclip” i Xaver Dorsch
Poniżej mapa z zaznaczonymi amerykańskimi bazami, o których mówiłem w filmie.
WSPÓŁPRACA
Sztolnie Walimskie
www.sztolnie.pl
BIBLIOGRAFIA
- Zagłada Riese – Romuald Owczarek
- Tajemnica Riese – Jacek M. Kowalski, Robert J. Kudelski, Zbigniew Rekuć
ZDJĘCIA
- ahojMEDIA
www.ahojmedia.pl - Zdjęcia Archiwalne Xaver Dorsch
Das Bundesarchiv
