Polska na unikatowej starej mapie pochodzącej z roku około 1300. Mapa z Hereford – oto jak wyglądał świat ponad 700 lat temu w pracach ówczesnych kartografów. Jakie ciekawe informacje kryje o naszym regionie ta średniowieczna mapa z Anglii? Gdzie jest umieszczona Polska na mapie z Hereford?
Mapa z Hereford
Tak zwana mapa z Hereford to jedna ze średniowiecznych map typu „mundi”. Ten rodzaj map charakteryzował się układem przedstawiającym cały znany ówcześnie świat w postaci koła otoczonego oceanem. W centralnej części map mundi znajdował się Bliski Wschód. Poniższa mapa pochodzi z roku około 1300. Została opracowana w Anglii, a jej autorstwo przypisuje się niejakiemu Richardowi z Haldingham i Lafford. Narysowana została na kawałku cielęcej skóry o wymiarach 158×138 cm. Jak cenny jest to zabytek świadczy o tym fakt, że została wpisana na listę Pamięci Świata UNESCO. Obecnie przechowywana jest w katedrze w angielskiej miejscowości Hereford, od której zresztą została zaczerpnięta jej nazwa.
Mapa z Hereford – Średniowieczna mapa świata z 1300 roku
Mapa z Hereford w pełnej rozdzielczości (4606×5355) dostępna jest pod tym linkiem.
Jak czytać mapę?
Przede wszystkim w odróżnieniu od współczesnych map, mapa z Hereford zorientowana jest na kierunek wschodni. Oznacz to, że u góry mapy mamy wschód, a nie jak zwykle północ. Dokładnie po środku mapy znajduje się Jerozolima. Kształty i proporcje kontynentów są mocno zaburzone, a ich przebieg należy traktować tylko schematycznie. Dobrze znane tereny wokół basenu Morza Śródziemnego są przesadnie wyolbrzymione, znowu zaś mniej znane obrzeża kontynentów spłaszczone lub pomięte. Dodatkowo na mapie możemy dostrzec liczne postacie przypominające bardziej stworzenia z mitologii, niż naukowy obraz świata. Oto schematyczny opis mapy po jej obróceniu w prawo.
Opis mapy z Hereford – Mapa obrócona tak, aby wskazywała kierunek północny na górze
Polska na mapie z Hereford
A oto fragment mapy, na którym znajduje się terytorium współczesnej Polski. Przypomnę, że w momencie tworzenia mapy państwo Piastów było w okresie tzw. rozbicia dzielnicowego. Nie znajdziemy o nim jednak zbyt wielu informacji. Trzeba podkreślić, że zawartość ówczesnych map pozostawiała wiele do życzenia. Przede wszystkim stan wiedzy zawartej na mapie odbiegał daleko od tego, którym faktycznie dysponowali ówcześnie żyjący ludzie. Innymi słowy, nie odwzorowywał go w pełni, a ówczesna wiedza na temat świta była z pewnością o wiele lepsza. Mapa zawiera sporo opisów. Niestety większość z nich jest dla mnie nieczytelna. Udało się jednak odczytać kilka słów. Jeżeli ktoś potrafi coś jeszcze odczytać, zachęcam do pozostawienia komentarza.
Fragment mapy z Hereford w miejscu gdzie znajduje się Polska
Obszar Europy Środkowej i Polski na mapie z Hereford – Niektóre ze słów i rysunków, które udało się odczytać
Myślę, że nie”Visus”, tylko „Ursus” czyli niedźwiedź – jak na rysunku.
Celna uwaga. Faktycznie Ursus będzie lepiej pasował.
Przy Pradze w dolnym rzędzie: „polis boemanorum” – czyli „miasto czeskie”.
W prawym górnym rogu ewidentnie i łatwo się domyślić, że „Bulgari”, ale ci Węgrzy, czyli „Hungari” w rejonie z grubsza Litwy – zdumiewający… Może to część tego długiego opisu..?
To może być część tego długiego opisu. Znajomy również dopatrzył się tam „Hungari”.
Hungaria Magna jest w tym miejscu również u Mercatora i Finaeusa. U nich wyraźnie widać, że określano w ten sposób północną część Euro-azji, mniej więcej na wschód od Estonii. Skądinąd dość logicznie, bo to ojczyzna języków ugro-fińskich.
Wisła moim zdaniem wypływa spod ogona niedźwiedzia i opisana jest jako fl.(flumen) Fistula. Dopływa do części określonej jako Germania (…) Gdanorum – chybaGdańsk.