Zapraszam do oglądania kolejnego filmu poświęconego aspektom technicznym kompleksu Riese w Górach Sowich. Techniki drążenia podziemi w górach na przykładzie popularnej metody dwupoziomowej.
Techniki drążenia podziemi – Metoda dwupoziomowa
Metoda dwupoziomowa, zwana także dwuchodnikową, z pewnością ułatwiła Niemcom wykonanie szeregu prac w ramach projektu Riese. Pozwalała ona stosunkowo łatwo i szybko wykonywać duże hale i chodniki. Bez angażowania jakiś skomplikowanych konstrukcji i urządzeń. Do mojego krótkiego filmu chciałbym jeszcze dopowiedzieć kilka zdań. Po pierwsze, początkowy pierwszy dolny chodnik drążony był o stosunkowo małym przekroju. Dopiero drugi wyższy chodnik drążony był do szerokości planowanej hali.
Po zarwaniu stropu przekrój poprzeczny od czoła sztolni przypominał trochę grzyba. Na górze był szeroki, na dole węższy. Dopiero teraz na tym etapie dół był poszerzany do planowanej szerokości.
Przed rozpoczęciem zarywania stropu, praktykowano również wykonywanie zabezpieczenia górnej części górotworu. W tym celu na stropie górnego poziomu była wykonywana betonowa obudowa. Później przy wylewaniu pozostałej części obudowy, na tą początkową obudowę nakładano nadlewkę betonu. Metoda dwupoziomowa, plus początkowe betonowanie górnego stropu, plus nagłe przerwanie i niedokończenie prac w Riese, przyczyniło się do dziwnego współczesnego wyglądu podziemi. Prawdopodobnie właśnie to wpłynęło na wygląd niektórych niedokończonych chodników np. w kompleksie Osówka, których zdjęcia zmieszczam poniżej.
Po tym jak wyrobisko zostało już przygotowane i oczyszczone ze zbędnych skał, można było przystąpić do wykonania głównej obudowy z żelbetu. Zazwyczaj nadając jej owalny kształt, czasem na całym przekroju sztolni, a czasem tylko na górze. Powstała przestrzeń w górnej części była wykorzystana do poprowadzenia niezbędnych instalacji.
Metoda schodkowa
Inną metodą stosowaną do wykonywania dużych podziemnych hal była metoda schodkowa. Nie wiem czy jest to w ogóle poprawne nazewnictwo. Polegała ona na drążeniu hali mniejszymi stopniami, im wyżej tym stopnie zachodziły głębiej w górotwór, a na stopniach mogli pracować robotnicy. Dzięki temu raz mogło pracować kilkam osób. W ten sposób posuwano się do przodu, odrywając kolejne “schody”.

Zastosowanie metody schodkowej, widać kolejne stopnie w niedokończonej hali – Sztolnie Walimskie – Foto: Wulfstan Źródło: wikimedia.org
Wszystkie użyte przeze mnie przekroje mają tylko charakter poglądowy, nie mają zachowanej skali ani proporcji.
WSPÓŁPRACA
Sztolnie Walimskie
www.sztolnie.pl
Szczególne podziękowania dla Pana Marcina Paska.
BIBLIOGRAFIA
- Podziemia w Górach Sowich i Zamku Książ – Piotr Kruszyński
ZDJĘCIA
- ahojMEDIA
www.ahojmedia.pl