Recenzja książki „Ostatnie lata Polski niepodległej. Kampania 1939 roku” Paweł Wieczorkiewicz. Książka wybitnego polskiego historyka Pawła Wieczorkiewicza będąca próbą podsumowania ostatnich lat II Rzeczypospolitej i przebiegu kampanii wrześniowej 1939 roku.
„Ostatnie lata Polski niepodległej. Kampania 1939 roku” Paweł Wieczorkiewicz – Recenzja
„Ostatnie lata Polski niepodległej. Kampania 1939 roku” to książka wybitnego polskiego historyka Pawła Wieczorkiewicza (1948–2009). Składa się ona z dwóch części wydanych poprzednio w osobnych tomach. W pierwszej części Wieczorkiewicz opisuje ostatnie lata II Rzeczypospolitej, od momentu śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego w 1935 roku aż do wybuchu II wojny światowej. Śmierć naczelnika państwa była momentem przełomowym w historii II RP. Brak wyrazistego sukcesora jego polityki sprawił, iż w obozie sanacyjnym zaczęły pojawiać się pierwsze pęknięcia. To w rękach takich polityków jak prezydent Ignacy Mościcki, premier Walery Sławek, generał Edward Rydz-Śmigły czy minister Józef Beck spoczął los Polski. Paweł Wieczorkiewicz przedstawia sylwetki głównych polskich polityków, analizując ich polityczne posunięcia. Tłem do wydarzeń polityki wewnętrznej stają się coraz bardziej skomplikowane stosunki z Niemcami. Początkowa współpraca, podpisanie paktu o nieagresję, udział przy rozbiorze Czechosłowacji, wiosną 1939 roku zamieniają się w stosunki otwarcie wrogie. Druga część książki opisuje wybuch wojny i przebieg kampanii wrześniowej. Kampania 1939 roku pogrzebała nadzieje Polaków na utrzymanie niepodległości kraju. W ciągu 5 tygodni walk armia broniąca terytorium Polski została doszczętnie rozbita. Wieczorkiewicz z właściwą sobie wnikliwością analizuje krok po kroku przebieg polsko-niemieckich walk. Autor szczególnie pochyla się nad sylwetkami polskich dowódców, których postawa w obliczu przeważających sił wroga, często bywała diametralnie odmienna. Najwyższego wojskowego kunsztu – dowodząc wojskiem z wielką rozwagą i unikając rozwiązań nader ryzykownych – dowiedli generałowie Antoni Szyling i Wiktor Thommée. W kampanii wrześniowej, za sprawą zwrotu zaczepnego nad Bzurą, złotymi zgłoskami zapisał się generał Tadeusz Kutrzeba, choć często brakowało mu stanowczości w jego działaniach. Na pochwały zasługują również dowódcy niższego szczebla, jak choćby pułkownik Stanisław Maczek, dowodząc jedyną polską dużą formacją pancerną. Wieczorkiewicz piętnuje także zgoła odmienne postawy polskich dowódców, których działania ocierały się często o skrajną niekompetencję, a czasem nawet tchórzostwo – jak generałowie Juliusz Rómmel czy Stefan Dąb-Biernacki. Publikacja Pawła Wieczorkiewicza jest więc próbą podsumowania końcowych lat II RP i kampanii wojennej, która zakończyła byt niepodległej Polski.
Tytuł: Ostatnie lata Polski niepodległej. Kampania 1939 roku
Autor: Paweł Wieczorkiewicz
Rok polskiego wydania: 1991/2001
Moja ocena: ★★★★★