Zapraszam na pierwszą część wywiadu z legendą Gór Sowich Panem Jerzym Cerą. W pierwszym odcinku porozmawiamy na temat prowadzonych dawniej poszukiwań i badań, związanych z sowiogórskimi podziemiami. Poruszymy również wątek niezwykle frapujących żelbetowych obiektów wybudowanych na górze Osówka tzw. „Siłowni” i „Kasyna”.
Wywiad z Jerzym Cerą
Spotkałem się z Panem Jerzym Cerą najpierw w Sztolniach Walimskich, gdzie nagrywaliśmy wywiad, a później na Osówce. Dzięki wieloletnim pracom badawczym Jerzego Cery, wraz z naukowcami z Akademii Górniczo-Hutniczej, udało się opracować trójwymiarowe modele m.in podziemi kompleksu Osówka i zbudowanych na szczycie góry Osówka żelbetowych obiektów.

Model Osówki i znajdujących się powyżej obiektów tzw. “Kasyno” i “Siłownia”, opracowany na podstawie badań Jerzego Cery i naukowców z AGH – Zbiory: Jerzy Cera
„Siłownia” i „Kasyno” na Osówce
Kompleks Osówka posiada najbardziej rozbudowane obiekty naziemne. Choć teoretycznie – po zakończeniu budowy – więcej obiektów naziemnych miało się znajdować na Soboniu, to jednak Osówka posiada naziemne budowle w stopniu najbardziej zaawansowanym. Dwa obiekty tzw. „Kasyno” i „Siłownia” już od wielu lat budzą sporo emocji, co do swojego przeznaczenia. Współczesne nazwy są tylko nazwami umownymi. Dla przykładu, na początku po wojnie „Kasyno” nazywane było „zamkiem Hitlera”.
Najwięcej dyskusji i domniemywań budził od zawsze obiekt zwany „Siłownią”. Ponieważ pozostawiony został w stanie nieukończonym; de facto mamy do czynienia z wylaną tylko podstawą właściwego obiektu, pojawiło się wiele spekulacji na jego temat. Dla niektórych „Siłownia” miała być podstawą reaktora jądrowego, dla innych wyrzutnią rakiet, inni zaś dopatrywali się w niej zwykłego obiektu technicznego, który miał obsługiwać niżej położone podziemia. Prof. Franz Seidler w swojej publikacji poświęconej kwaterom głównym Hitlera, opisał „Siłownię” na szkicu Manningera, jako podstawę bunkra Hitlera.

Szkic Manningera, “Siłownia” na początkowym etapie budowy – “Die Führerhauptquartiere” Franz W. Seidler, Dieter Zeigert
Zobacz także: Tajemnice Gór Sowich – Jerzy Cera cz. 2
Współpraca
Wykorzystane w filmie materiały pochodzą ze zbiorów Jerzego Cery i zostały wykonane z jego inicjatywy przy współpracy Jerzego Cery z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie, a zwłaszcza z Wydziałem Geodezji, Wydziałem Geofizyki AGH (w ramach obozów naukowych) oraz na podstawie opracowań wykonanych przez dr. inż. Wiesława Nawrockiego, inż. Kazimierza Winiarskiego oraz wielu innych uczestników wypraw.

Film powstał przy współpracy z Centrum Kultury i Turystyki w Walimiu i Sztolni Walimskich