Druga część listy ukrytych i niezwykłych miejsc w Polsce na mapach LIDAR. Opuszczone wsie, dawne osady, ślady katastrofy kosmicznej, bunkry i konstrukcje militarne. To tylko część niezwykłych miejsc ukrytych w polskich lasach, które możemy dostrzec za pomocą technologii LIDAR.
Lista ukrytych niezwykłych miejsc w Polsce
To już moje drugie zestawienie listy ukrytych i niezwykłych miejsc, które możemy dostrzec dzięki technologii lotniczego skaningu powierzchni ziemi. O technologii LIDAR pisałem w jednym z moich poprzednich artykułów po tytułem: Zostań odkrywcą zaginionych miejsc. Miejsca uszeregowane są chronologicznie, ze względu na czas powstania. Po lewej stronie znajduje się obraz LIDAR, po prawej to samo miejsce na zdjęciu satelitarnym lub lotniczym.
1. Wygasły wulkan Ostrzyca
Ostrzyca to wzniesienie o pochodzeniu wulkanicznym znajdujące się na Pogórzu Kaczawskim na Dolnym Śląsku. Ostrzyca, jak sama nazwa wskazuje, jest obiektem o charakterystycznym stożkowym kształcie, zakończonym szpiczastym wierzchołkiem. Wzniesienie wyraźnie góruje nad stosunkowo płaskim terenem, wznosząc się na wysokość 501 m n.p.m. Ostrzyca zbudowana jest ze skał pochodzenia wulkanicznego. Stanowi pozostałość wygasłego wulkanu tarczowego, którego aktywność możemy datować na Trzeciorzęd. Kształt Ostrzycy, który świadczy o pochodzeniu wulkanicznym, jest doskonale widoczny na mapach LIDAR. To, co widzimy, to tak de facto zachowany pień wulkanu. Ostrzyca, z powodu swojego wyglądu, nazywana jest również potocznie Śląską Fudżijamą.
Ostrzyca – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
2. Ślady kosmicznej katastrofy pod Poznaniem
Większość badaczy przychyla się do teorii, że zagłębienia w ziemi znajdujące się na Morasku, na północ od Poznania, to kratery powstałe po upadku meteoru. W tym miejscu naliczono 7 kraterów. Na mapach LIDAR zaznaczyłem tylko 6, ponieważ ostatni był bardzo słabo widoczny. Rozmieszczenie kraterów oszacowałem na podstawie danych ze strony wiki.meteoritica.pl. Największy z kraterów ma około 80-90 m szerokości i 11 m głębokości. Na stałe wypełniony jest wodą tworząc staw. Szacuje się, że meteor spadł w tym miejscu około 5 tys. lat temu. Pojawiają się również hipotezy, że mogło to być znacznie później. W pobliżu tego miejsca odnaleziono wiele znalezisk – meteorytów. Pierwszy z okazów odnalazł niemiecki żołnierz w 1914 roku. Natomiast 2012 roku odnaleziono rekordowy meteoryt o wadze 261 kg. Jest to największy meteoryt odnaleziony w Polsce. Obecnie teren ten jest rezerwatem przyrody Meteoryt Morasko, przez który przebiega również szlak turystyczny.
Meteoryt Morasko – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
3. Kamienne kręgi w Odrach
Na mapach LIDAR możemy dostrzec ślady niezwykłych kamiennych kręgów, wraz z cmentarzyskiem, położonych na terenie Borów Tucholskich, niedaleko wsi Odry. Regularne koła wyznaczone są przez wystające z ziemi duże głazy. Największy z tych kręgów ma 33 m średnicy. Obiekty powstały prawdopodobnie w I wieku naszej ery. Oprócz kamiennych kręgów w rezerwacie znajdujemy również 30 kurhanów. Powstanie tego niezwykłego miejsca przypisuje się skandynawskiemu plemieniu Gotów, które zajęło w tym czasie obszar Pomorza Gdańskiego. Same kamienne kręgi pełniły prawdopodobnie funkcje miejsca spotkań starszyzny plemiennej. Pojawiają się również kontrowersyjne teorie przypisujące kręgom rolę prehistorycznego obserwatorium astronomicznego. Na mapie poniżej zaznaczyłem kilka wyraźnie widocznych okręgów (nie wszystkie). Pozostałe liczne „wypukłe” elementy to kurhany. Teren objęty jest rezerwatem przyrody Kamienne Kręgi i udostępniony do zwiedzania.
Kamienne kręgi w Odrach – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
4. Wyspa władców – Ostrów Lednicki
Ostrów Lednicki to miejsce niezwykłe, kryjące wiele tajemnic związanych z pierwszymi władcami Polski. Znajduje się na największej z wysp jeziora Lednica, położonego między Poznaniem, a Gnieznem. Miejsce niezmiernie ważne dla historii Polski, związane z początkami państwa polskiego. Rozkwit przeżyło za panowania Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Uważane jest za prawdopodobne miejsce chrztu Polski. Na mapach LIDAR widać wyraźne ślady po wysokim wale otaczającym gród na wyspie. Na terenie otoczonym przez wały, znajdują się pozostałości kamiennych budowli. Pierwotnie wyspa była połączona z brzegami jeziora mostem, którego fragmenty są odnajdywane na dnie jeziora. O historii tego niezwykłego miejsca opowiadam w moim artykule Wyspa Władców – Ostrów Lednicki. Zachęcam do jego przeczytania. Obecnie na terenie wyspy znajduje się Muzeum Pierwszych Piastów, które udostępnia teren do zwiedzania.
Ostrów Lednicki – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
5. Ślady bombardowania fabryki benzyny w Policach
Liczne punkty widoczne na następnej mapie to leje po bombach i pozostałości po silnych alianckich bombardowaniach jednego ze strategicznych zakładów III Rzeszy. Mowa jest tu o fabryce benzyny syntetycznej w Policach koło Szczecina. Zakłady Hydrierwerke Pölitz AG, bo taką nazwę nosiły w języku niemieckim, należały do koncernu IG Farben. Produkowano w nich między innymi benzynę syntetyczną uzyskiwaną z węgla. Odbiorcą paliwa były siły zbrojne hitlerowskich Niemiec, Wehrmacht, Luftwaffe, Kriegsmarine. Z tego powodu już od 1940 roku fabryka stała się celem alianckich nalotów. Największa intensywność nalotów przypadła na rok 1944. W misjach brał również udział polski 300 Dywizjon Bombowy. Pomimo silnych nalotów fabryka produkowała paliwo niemal do końca wojny. Przy pozostałościach zakładów wytyczona jest ścieżka turystyczno-dydaktyczna, a w każdą sobotę organizowane są wycieczki z przewodnikiem. To co zaznaczyłem na mapie to leje po bombach, które zachowały się w lesie. Pozostałości fabryki znajdują się po drugiej stronie drogi. Zdjęcia lotnicze tego terenu, tuż po bombardowaniach, możemy zobaczyć pod tym linkiem.
Ślady po bombardowaniach fabryki w Policach – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
6. Stanowiska ogniowe tajnej broni V3
Vergeltungswaffe V3 to jedna z trzech tajnych odwetowych broni Hitlera, konstruowanych pod koniec II wojny światowej. V3 było działem wielokomorowym wystrzeliwującym pociski na duże odległości. Żeby nadać większą prędkość pocisku, wzdłuż długiej lufy zamontowane były dodatkowe komory z ładunkami wybuchowymi. Wybuchały one po kolei, jeden po drugim, w momencie kiedy były mijane przez pocisk. Niemcy prowadzili testy tej nowej broni miedzy innymi w Zalesiu na wyspie Wolin, niedaleko Międzyzdrojów. Próby z działami trwały od 1943 roku do lutego 1945 roku. Po testach pozostały trzy stanowiska ogniowe zlokalizowane na zboczu. Ze stanowisk zachowały się głównie betonowe podpory dział, ale na mapach LIDAR można zobaczyć ogólny zarys całej konstrukcji. Obiekt jest udostępniony do zwiedzania, a w pobliskim bunkrze zorganizowano ekspozycję militariów.
Stanowiska V3 w Zalesiu – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
7. Osówka i nazistowski Kompleks Riese
Kompleks Riese, z niemieckiego Olbrzym, to jedno z najbardziej niezwykłych miejsc w Polsce. Ten tajemniczy nazistowski kompleks militarny budowany był pod koniec II wojny światowej. Riese jest tak niezwykłe, ponieważ do dnia dzisiejszego nie znamy dokładnego celu budowy tego systemu podziemi. Zagadka Riese rozpala umysły i dyskusje między historykami i badaczami ostatniej wojny. Jednym z elementów kompleksu jest system podziemi wydrążony w górze Osówka w Górach Sowich. Poniżej tak oto Osówka prezentuje się na mapach LIDAR. Kompleks Osówka składa się z dwóch części: sztolni (podziemi) oraz naziemnych budowli. Dwie dolne strzałki wskazują wejścia do podziemi, które są udostępnione do zwiedzania. Kolejne dwie górne strzałki to tak zwane „Siłownia” i „Kasyno”. Przyjrzyjcie się szczególnie strzałce na samej górze, wskazuje ona żelbetową budowlę „Kasyno”. Na zdjęciu satelitarnym budowla jest kompletnie niewidoczna, ponieważ jej dach porastają drzewa i roślinność. Dzięki czemu byłaby trudna do zlokalizowania przez rozpoznanie lotnicze.
Kompleks Osówka Riese – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
8. Opuszczona miejscowość na końcu Polski
Dosłownie na końcu Polski w Bieszczadach znajdują się pozostałości po dawnej miejscowości Sianki. Przed II wojną światową miejscowość stanowiła ośrodek narciarski, ze schroniskami, pensjonatami i domami letniskowymi. Przebiegała przez nią rzeka San. Po 17 września 1939 roku Sianki zostały podzielone między III Rzeszę i Armię Czerwoną, które dokonały jednocześnie podziału całej Polski. Po zakończeniu wojny, nowa wschodnia granica państwa polskiego, została w tym miejscu oparta właśnie o rzekę San. Dzieląc tym samym miejscowość na dwie części. Od tego momentu, wioska po stronie polskiej jest trwale opuszczona. Prawie nic się z niej nie zachowało. Na mapach LIDAR możemy jeszcze dostrzec zarysy podziału pól uprawnych, oraz wgłębienia w ziemi, stanowiące prawdopodobnie pozostałości po piwnicach lub studniach. Na różowo zaznaczona jest również aktualna granica państwowa. Natomiast po stronie ukraińskiej uchowało się kilkadziesiąt zabudowań, które są dalej zamieszkane.
Opuszczona wieś Sianki – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
9. Nieudany eksperyment sadowniczy w Lubaszczu
To, co widać na zdjęciach LIDAR, które zamieszczam poniżej, to pozostałości po nieudanym eksperymencie w gospodarstwie Lubaszcz pod Nakłem. Te wijące się po zboczach równoległe linie są efektem tak zwanego tarasowania stoku. Metoda ta polega na specjalnym przekształceniu stromego zbocza, tak aby zamieniło się w szereg równoległych do siebie „schodów”. Taki zabieg przemienia nieużyteczne zbocza, w użyteczne grunty, na których można prowadzić uprawę roślin. Sztuczne tarasy w Lubaszczu mają długość 1,2 km. Powstały prawdopodobnie w latach 50-60-tych ubiegłego wieku. Uprawiano na nich drzewa owocowe i krzewy jagodowe. Jednak po kilku latach eksperymentu większość krzewów wyschła. Drzewa zaś zostały wycięte, ponieważ nie dawały żadnych plonów. Eksperyment zakończył się niepowodzeniem, po którym zostały tylko przekształcone zbocza. Więcej informacji fanpage’u miejscowości pod linkiem.
Tarasowane zbocza w Lubaszczu – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
10. Radziecka baza atomowa w Podborsku
Jedna z trzech radzieckich baz wojskowych na terenie Polski, w której była przechowywana broń jądrowa. Obiekt Specjalny nr 3001, zlokalizowany w pobliżu wsi Podborsko. Zbudowany został w ramach programu o kryptonimie „Wisła”, pod koniec lat 60-tych ubiegłego wieku. Według danych polskiej Wikipedii, na terenie Polski z przeznaczeniem dla Ludowego Wojska Polskiego, zmagazynowano od 178 do 250 sowieckich ładunków nuklearnych. Plan zakładał przekazanie tego uzbrojenia LWP w momencie wybuchu wojny. Baza w Podborsku znajdowała się pod kontrolą Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckich. Broń jądrową wycofano z terenu bazy jeszcze przed opuszczeniem Polski przez wojska radzieckie w roku 1993. Obraz LIDAR odkrywa nam zamaskowane w lesie fragmenty sowieckiego kompleksu atomowego. Po więcej informacji na temat tego obiektu zapraszam do mojego artykułu.
Radziecka baza w Podborsku – Lista niezwykłych miejsc w Polsce – Źródło: Geoportal
Poniżej zamieszczam całą listę 10 niezwykłych miejsc w Polsce, zaznaczonych na jednej mapie, wraz z linkami do Geoportalu.
Zobacz także:
W razie czego, proszę zwrócić uwagę na ewentualną możliwość wykorzystania tych informacji, przez detektorystyczne hieny militarne. Sam zajmuję się tym tematem i wiem, że dane takie mogą „wpaść” w niepowołane ręce przyjezdnych kolekcjonerów, których nie interesuje kultywacja lokalnej historii a powiększenie kolekcji, „machniom trofiejne”, czy też allegro…
Więcej ciekawych, nieznanych większości miejsc w Polsce znajdziecie na http://fotokomorka.com/opuszczone-miejsca