Tuż przy północnych granicach Poznania znajduje się niezwykłe miejsce – Rezerwat Meteoryt Morasko. Miejsce to naznaczone jest śladami dawnej kosmicznej katastrofy. Około 5 tys. lat temu w tym rejonie spadł meteoryt, pozostawiając po sobie do dziś widoczne ślady w postaci kraterów. Dziś miejsce to stanowi ciekawą atrakcję turystyczną. Polecam odwiedzić je, zwiedzając Poznań i okolice.
Ślady kosmicznej katastrofy w Poznaniu
Po raz pierwszy odkrycia meteorytu w tym miejscu dokonano w 1914 roku, kilka miesięcy po wybuchu wojny. Stało się to całkiem przypadkowo, bowiem w trakcie kopania umocnień przez niemieckich żołnierzy. Znaleziony okaz żelaznego meteorytu ważył 77,5 kg. To oczywiście nie jedyny przykład kosmicznego znaleziska, które zostało wykopane w tym miejscu. Największy z meteorytów został odnaleziony w roku 2012. Ważył aż 261,8 kg, a jego wymiary wynosiły 50 cm wysokości, 40 cm szerokości i 71 cm długości. To największy polski meteoryt.
Największy meteoryt (261,8 kg) odnaleziony w Morasku – Źródło: commons.wikimedia.org Foto: Chmee2
Łączna udokumentowana waga odnalezionych wszystkich meteorytów w Morasku przekroczyła już 1000 kg. Odkopane pozostałości meteoroidy należą do tzw. meteorytów żelaznych. Tym bardziej unikalne, gdyż tylko 4,4% spadających wszystkich obiektów zaliczanych jest do tej grupy.
Rezerwat przyrody Meteoryt Morasko
Meteoryty to oczywiście nie jedyne ślady tej kosmicznej katastrofy. Te najbardziej widoczne to 7 kraterów o różnych rozmiarach, od 18 m do 90 m średnicy. Ponieważ znajdują się one w rejonie odnalezienia wspomnianych meteorytów, powstanie kraterów powszechnie wiąże się z ich upadkiem. Najgłębszy z nich ma ponad 11 m głębokości. Niektóre z kraterów wypełnione są częściowo wodą. To one stanowią główną i najważniejszą atrakcję lasów Moraska.
Kratery na obrazie LIDAR (po lewej) i zdjęciu satelitarnym (po prawej) – Źródło: geoportal.gov.pl
Kratery Morasko zlokalizowane są na zalesionym terenie. Wokół miejsca utworzono specjalny Rezerwat Przyrody Meteoryt Morasko. Poprowadzono również ścieżkę dydaktyczną, która przebiega przy 3 kraterach. Niestety przy ścieżce nie znajdziemy odnalezionych tutaj meteorytów, gdyż te znajdują się w większości w placówkach muzealnych.
Ścieżka Dydaktyczna – Rezerwat Przyrody Meteoryt Morasko
Ścieżka Dydaktyczna – Rezerwat Przyrody Meteoryt Morasko
Krater po upadku meteorytu – Meteoryt Morasko
Krater po upadku meteorytu – Meteoryt Morasko
Największy z kraterów, 90 m średnicy – Meteoryt Morasko
Największy z kraterów, 90 m średnicy – Meteoryt Morasko
Meteorytowa – Pobliska ulica ma również stosowną nazwę
Meteoroidy, Meteory i Meteoryty – Znaczenie
Korzystając z okazji warto jeszcze wspomnieć o pewnej zawiłości językowej z nazwami określonych zjawisk. Ich podobieństwo do siebie może nastręczać pewnych problemów.
- Meteoroidem nazywamy fragment planetoidy lub komety, który wchodząc w ziemską atmosferę powoduje zjawisko meteoru. Fragmenty mogą mieć wymiary od kilku milimetrów do kilku metrów.
- Meteorem nazywamy zjawisko świetlne powstałe na skutek przechodzenia przez atmosferę w/w meteoroidu. Powszechnie określa się je mianem „spadających gwiazd”. Szczególnie jasne meteory nazywane są bolidami.
- Meteorytem nazywamy fragment meteoroidu, któremu udało się dotrzeć do powierzchni Ziemi. Tylko nielicznym obiektom się to udaje, gdyż większość z nich spala się w skutek przejścia przez atmosferę.
Zdjęcie meteoru z dnia 17 listopada 2009 roku – Źródło: commons.wikimedia.org Foto: Navicore
Mapa Meteoryt Morasko
