Ciekawostki o Riese – Prawdziwy olbrzym

4,2K

Nazistowski podziemny kompleks budowany w Górach Sowich otrzymał kryptonim Riese, co z języka niemieckiego oznacza „Olbrzym”. Prawdopodobnie nazwa ta miała odpowiadać wielkości prac i rozmachowi, jaki im nadano. Czy jednak rzeczywiście kompleks Riese jest olbrzymem? Postanowiłem porównać Riese do trzech innych podziemi III Rzeszy.

S3 Olga w Dolinie Jonastal

Pierwszym z nich jest kompleks S3 Olga drążony w dolinie Jonastal. Kompleks szykowany był przez SS na kwaterę Adolfa Hitlera. Prace nad Olgą rozpoczęto jesienią 1944 roku, obiekt nie został ukończony. Pomimo krótkiego okresu pracy wydrążono prawie 2 km chodników, to jest około ¼ długości Riese. Sporo, zważywszy na tak krótki czas.

Fabryka zbrojeniowa Mittelwerk w Górach Harzu

Podziemny kompleks Mittelwerk, położony w Górach Harzu, to prawdziwy olbrzym zbrojeniowy. Zwany jest także mylnie kompleksem Dora, od pobliskiego Konzentrationslager Mittelbau-Dora. W podziemnej fabryce zbrojeniowej montowane były między innymi latające bomby V-1 oraz rakiety V-2. W Górach Harzu pod ziemią zaczęto lokować produkcję zbrojeniową po tym, jak zostały zbombardowane zakłady w Świnoujściu.

Podziemia Mittelwerk składają się z dwóch równoległych tuneli o długości około 1,9 km. Między nimi znajduje się 46 hal produkcyjnych. Nie mogłem doszukać się konkretnej i dokładnej łącznej długości podziemi, ale zauważyłem, że jest ona szacowana w Internecie na 15-20 km. Może ktoś ma dokładne dane?

Ostwall – Międzyrzecki Rejon Umocniony

Kolejnym kompleksem jest Ostwall – Międzyrzecki Rejon Umocniony, w skrócie MRU. To potężny kompleks umocnień budowanych głównie w latach 30 ubiegłego wieku. Obecnie MRU znajduje się na terenie Polski w okolicach Międzyrzecza. Kompleks MRU miał posłużyć, jako ochorna wschodnich granic III Rzeszy, w wypadku ewentualnego zagrożenia ze strony Polski lub ZSRR. W momencie kiedy naziści zaczęli planować ofensywę na ZSRR, kompleks utracił na znaczeniu i zaniechano jego rozbudowy. W 1944 roku wznowiono przy nim pracę, ale nie odegrał on żadnej kluczowej roli w obronie III Rzeszy.

Podziemia MRU są naprawdę imponujące. Ich łączną długość szacuje się na około 32-35 km (dane z Wikipedii). Mapa w lepszej rozdzielczości dostępna jest pod tym linkiem.

Olbrzymy – Podsumowanie

Porównując kompleks Riese do trzech wyżej wymienionych obiektów podziemnych, wypada on zaskakująco słabo. Przede wszystkim w kontekście swojego kryptonimu – Olbrzym. Kompleks Riese jest znacznie mniejszy niż znajdujący się również w Polsce kompleks MRU. Riese jest większe od Olgi, ale za to wypada gorzej w relacji czas pracy – długość wydrążonych sztolni. Czy kompleks Riese okazał się klapą budowlaną niespełniającą ambicji nadanej nazwy? Czy też rzeczywiście nie znamy jeszcze jego pełnych rozmiarów? Poniżej załączam mapę ze wszystkimi wspomnianymi kompleksami.

WSPÓŁPRACA

Sztolnie Walimskie
www.sztolnie.pl

BIBLIOGRAFIA

1. Zagłada Riese – Romuald Owczarek
2. Podziemia w Górach Sowich i Zamku Książ – Piotr Kruszyński
3. Tajemnica Riese – Jacek M. Kowalski, Robert J. Kudelski, Zbigniew Rekuć

ZDJĘCIA

1. ahojMEDIA
   www.ahojmedia.pl
2. Zdjęcia Archiwalne
   Das Bundesarchiv