Konflikty zbrojne, niczym matka wynalazków, przyczyniają się do wynalezienia wielu nowych rozwiązań. Wojna poniekąd wymusza postęp i to nie tylko na polu militarnym. Fanta, popularny napój należący dziś do amerykańskiego koncernu Coca-Cola Company, jest tutaj dobrym przykładem. Ma on swoje korzenie związane bezpośrednio z czasami III Rzeszy. Oto krótka, ale ciekawa historia tego popularnego napoju.
Coca-Cola – Zanim wybuchła wojna
Pierwsza butelka Coca-Coli pojawiła się w Niemczech 8 kwietnia 1929 roku. Był to jeszcze okres funkcjonowania Republiki Weimarskiej i burzliwych walk politycznych. Według niemieckiej Wikipedii w pierwszym roku obecności na rynku sprzedano 5840 skrzynek tego napoju. Rok później został założony niemiecki oddział filmy pod nazwą Coca-Cola GmbH, na którego czele stanął Max Keith. W roku 1933 sprzedano już ponad 100 tys. skrzynek amerykańskiego napoju. W sumie nie za dużo, jak na tak wielki i liczny kraj.
Przełom w sprzedaży i popularności napoju w Niemczech nastąpił w roku 1936. Wtedy to Coca-Cola stała się jednym ze sponsorów odbywających się wówczas w Berlinie XI Letnich Igrzysk Olimpijskich. Dla III Rzeszy berlińska Olimpiada stała się okazją do prężenia nazistowskich muskułów, zarówno na polu gospodarczym, jak i ideologicznym. Widowisko budziło wiele emocji, więc i dla Coca-Coli było świetnym sposobem na reklamę.
Tutaj trzeba nadmienić, że ta poniższa grafika, która krąży od dłuższego czasu po Internecie, jest współczesnym falsyfikatem. Została spreparowana przez Tracey Moberly na potrzeby jej wystawy, która to z kolei miała uderzyć w historię koncernu. Piszę to, gdyż naprawdę wiele osób dało się na nią nabrać.
Fanta – Wojenny wynalazek
Sprzedaż Coca-Coli w III Rzeszy miała się dobrze, aż do czasu wybuchu II wojny światowej. Kilkukrotnie pisałem już na temat problemów gospodarczych Niemiec w trakcie wojen światowych. Zarówno podczas I, jak i II wojny światowej, niemiecka gospodarka borykała się z niedoborem surowców i podstawowych produktów. Z tego powodu wprowadzano tzw. kartki żywnościowe, jedną z nich możecie zobaczyć w tym artykule.
Problemy z aliancką blokadą gospodarczą dotknęły różnych sektorów niemieckiej gospodarki, w tym także spółkę Coca-Cola GmbH. Max Keith zdawał sobie sprawę, że kłopoty w dostawie surowców do produkcji napoju, mogą doprowadzić do bankructwa firmy. Postanowił więc opracować nowy produkt na bazie dostępnych na rynku składników. Tak, aby wykorzystać już zbudowane zaplecze produkcyjne oraz sieć sprzedaży. Coś na wzór substytutu. Tym napojem była Fanta.
Nowy napój powstał w roku 1940, a jego produkcja odbywała się głównie na bazie serwatki i wytłoków z jabłek. Podobno nie miał za wiele wspólnego z dzisiejszym smakiem. Pozostało jeszcze wymyślić nową nazwę dla napoju. Przeprowadzono konkurs i ostatecznie produkt nazwano Fanta, co było skrótem o niemieckiego słowa „Fantasie” – fantazja. Można powiedzieć, że nowy produkt opracowano w samą porę, bo niedługo później do wojny przystąpiły również Stany Zjednoczone. Od 1942 roku produkcja Coca-Coli została w Niemczech całkowicie zatrzymana. Coca-Colę w pełni zastąpiła Fanta.
75. rocznica Fanty
Rok temu minęło dokładnie 75 lat, odkąd napój Fanta został wymyślony. Z tej okazji Coca-Cola Company przygotowała reklamę nawiązującą bezpośrednio do tej rocznicy. Reklama okazała się jednak mocno kontrowersyjna. Padło w niej nawiązanie do początków historii napoju. Niestety użyte określenie w reklamie „do starych dobrych czasów” okazało się wyjątkowo niefortunne i wywołało spore oburzenie. Zwłaszcza w kontekście ofiar III Rzeszy. Amerykański koncern nie miał więc wyjścia, przeprosił za wpadkę i wycofał swoją reklamę.
„karki żywnościowe” czyżby chodziło o dresiarzy w „beemkach” ?
Literówka. 😀 Poprawione.