10 rekordowych budowli w Polsce cz. 1

3,4K

Lista 10 rekordowych budowli w Polsce, które koniecznie musisz odwiedzić. Rekordy budowlane i ciekawostki. Największe, najdłuższe i najwyższe budowle oraz konstrukcje w Polsce.

Lista rekordowych budowli w Polsce

Zapraszam do przeglądania kolejnej serii ciekawych miejsc i obiektów. Tym razem wybrałem 10 rekordowych budowli i konstrukcji z całej Polski. Przyjąłem dwa kryteria wyboru miejsc. Po pierwsze, obiekt lub konstrukcja musi być rekordowy pod względem wymiarów, co najmniej w skali Polski. Największy, najdłuższy, najwyższy itp. Po drugie, obiekt musi być w jakiś sposób udostępniony turystyczne lub po prostu swobodnie dostępny. Tak aby stał się atrakcją turystyczną wartą zobaczenia. Lista poszeregowana jest chronologicznie, biorąc pod uwagę moment zakończenia budowy. Od najstarszych do najmłodszych budowli.

1. Tunel kolejowy w Wałbrzychu

Najdłuższy tunel kolejowy w Polsce. Na temat tunelu pod Małym Wołowcem pisałem ostatnio w moim artykule o niezwykłych budowlach na Dolnym Śląsku. To najstarszy obiekt na tej liście rekordowych budowli w Polsce. Pomimo upływu czasu to wciąż najdłuższy wydrążony w górze tunel kolejowy w naszym kraju. Powstał jeszcze za czasów, kiedy Dolny Śląsk był częścią Cesarstwa Niemieckiego. Składa się z dwóch równoległych nitek (tuneli). Pierwsza ma długość 1560 m i została wydrążona w latach 1876-1879. Drugą, o rekordowej długości 1601 m, wydrążono w latach 1909-1911. Dłuższa nitka jest dalej używana w ruchu kolejowym. W krótszej nitce zostały zdemontowane tory i cały tunel można przejść pieszo z latarką.

2. Molo w Sopocie

Sopockie molo to jedna z największych atrakcji tego miasta i zarazem najdłuższe molo w Polsce oraz nad Morzem Bałtyckim. Czasem pojawia się również informacja, że jest najdłuższym molem w Europie, ale nie wiem czy jest to zgodne z prawdą. Sopockie molo ma długość 511 m, z czego 458 m wchodzi w głąb Zatoki Gdańskiej. Obecna konstrukcja powstała w roku 1928, wcześniej istniało tutaj molo pochodzące jeszcze z I połowy XIX wieku. Przebudowa pierwszej konstrukcji została zorganizowana z okazji 25 lecia miasta i 100 lecia starego mola. Molo w Sopocie to nie tylko atrakcja turystyczna, ale i również wizytówka miasta. W trakcie sezonu turystycznego wejście na molo jest biletowane.

3. Obserwatorium meteorologiczne na Kasprowym Wierchu

To wysokogórskie obserwatorium meteorologiczne to najwyżej położony budynek w Polsce. Znajduje się na szczycie Kasprowego Wierchu w Tatrach, który wznosi się na wysokość 1987 m n.p.m. Wysokość stacji to 1991 m n.p.m. Budynek obserwatorium został wzniesiony jeszcze przed wojną, w latach 1936-1937. Początkowo nie był najwyżej położnym budynkiem w Polsce. Status ten przypadał obserwatorium Biały Słoń na szczycie Pop Iwana, na wysokości 2022 m n.p.m. Jednak w związku ze zmianą granic, tereny te przypadły Związkowi Radzieckiemu. Miejsce lidera zajął po nim właśnie budynek obserwatorium na Kasprowym Wierchu. Obiekt jest ciągle użytkowany i dostarcza ważnych informacji meteorologicznych. Na szczyt można wejść podążając szlakiem turystycznym lub wjechać koleją linową bezpośrednio na Kasprowy Wierch.

4. Drewniana wieża radiostacji w Gliwicach

Największa na świecie konstrukcja zbudowana w całości z drewna. Gliwicka wieża ma 111 m wysokości. Radiostacja została zbudowana przez Niemców w latach 1935-1938. Wtedy Gliwice znajdowały się jeszcze w niemieckiej części Górnego Śląska. Jej zadaniem miała być retransmisja programów radiowych z wrocławskiej rozgłośni. Sama radiostacja zasłynęła podczas wybuchu II wojny światowej. Hitlerowska III Rzesza, by usprawiedliwić napad na Polskę, przeprowadziły tak zwaną prowokację gliwicką. Wieczorem 31 sierpnia 1939 roku, tuż przed wybuchem wojny, grupa Niemców przebranych za Polaków, sfingowała napad na radiostację. Obecnie przy wieży stworzone jest Muzeum Historii Radia i Sztuki Mediów, które udostępnione jest zwiedzającym.

5. Pałac Kultury i Nauki w Warszawie

Na liście rekordowych budowli w Polsce nie mogło zabraknąć wciąż budzącego skrajne emocje Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. To wciąć najwyższy budynek w Polsce, biorąc po uwagę, jako kryterium całkowitą wysokość budowli. Budynek mierzy z iglicą 237 m wysokości. Jego budowa była darem „narodu radzieckiego”. Przez wielu uważany jest za symbol sowieckiej dominacji i zniewolenia narodu polskiego. Budowa trwała ponad 3 lata, a jego uroczyste otwarcie nastąpiło w lipcu 1955 roku. Dla turystów udostępniony jest taras widokowy na 30 piętrze budynku, położony na wysokości 114 m. Można z niego podziwiać panoramę Warszawy. Po PKiN oprowadzane są także wycieczki grupowe. Dziś budynek swoim rozmiarem dalej imponuje, ale z drugiej strony przygnębia mocno zabrudzoną szarą elewacją. Okazuje się, że kiedyś była ona śnieżno biała. Można ją zobaczyć na kolorowych fotografiach zachowanych z tego okresu.

6. Zapora wodna w Solinie

Największa zapora wodna w Polsce. Ten kolosalny obiekt został wybudowany w latach 1961-1968. Zapora mierzy 82 m wysokości i 664 m długości. W wyniku osadzenia zapory na rzece San powstało największe w Polsce jezioro zaporowe o powierzchni około 22 km². Sam zbiornik mieści aż 472 mln m³ wody. Przy obiekcie znajduje się elektrownia wodna wykorzystująca potężną moc spiętrzonej wody. Wyposażona w 4 turbozespoły osiąga łączną moc 200 MW. Zapora w Solinie udostępniona jest dla ruchu turystycznego. Można wejść na jej koronę i przespacerować całą długość. To jedna z głównych atrakcji regionu. Według informacji podanych na stronach PGE możliwe jest również zwiedzanie wnętrza zapory. Jako imponujące dzieło hydrotechniki, ten obiekt również trafia na moją listę rekordowych budowli w Polsce.

7. Elektrownia i kopalnia w Bełchatowie

Elektrownia Bełchatów jest największą w Polsce i w Europie elektrownią opalaną węglem brunatnym. Elektrownia została zbudowana przy pokładach węgla brunatnego. Tuż obok znajduje się ogromnych rozmiarów kopalnia odkrywkowa, która jest głównym dostawcą węgla brunatnego do bełchatowskiej elektrowni. Pierwszy prąd z tych obiektów popłynął do sieci w roku 1981, a pełną moc osiągnięto 7 lat później. Łączna moc uruchomionych tu bloków energetycznych wynosi 5298 MW. Chociaż na co dzień nie ma możliwości zwiedzania elektrowni, to możemy ją zobaczyć z kilku tarasów widokowych położonych przy kopalni. Z tarasu można oglądać widok ogromnego wyrobiska, kominów, chłodni i bloków energetycznych elektrowni. Wejście na taras jest swobodne. Dodatkowo sama kopalnia na swoich stronach informuje o możliwości dodatkowego zwiedzania, pod warunkiem wcześniejszej rezerwacji.

8. Radioteleskop Obserwatorium Astronomicznego w Piwnicach

Dość nietypowy obiekt na liście rekordowych budowli i konstrukcji w Polsce. Największy w Polsce radioteleskop o średnicy czaszy 32 m i łącznej wadze konstrukcji 600 ton. Ten niezwykły obiekt powstał z inicjatywy Katedry Radioastronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Urządzenie zamontowano w Obserwatorium Astronomicznym we wsi Piwnice, na północ od Torunia. Do stworzenia tego urządzenia potrzebne było zaangażowanie wielu firm z całej Polski, które na specjalne zamówienie wytwarzały odpowiednie podzespoły. Swój udział w budowie miała Huta Zabrze, fabryka maszyn górniczych Famago ze Zgorzelca, gdański Mostostal, Zakłady Mechaniczne Bumar-Łabędy, a nawet Zakłady Lotnicze w Mielcu. Budowę urządzenia zakończono w roku 1994. Dzięki radioteleskopowi możliwe jest prowadzenie badań i analizy widma fal radiowych emitowanych przez obiekty w kosmosie. Radioteleskop wraz z innymi obiektami na terenie obserwatorium udostępniony jest do zwiedzania dla grup zorganizowanych.

9. Bazylika w Licheniu

Sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej to największy zbudowany kościół w Polsce. Posiada również najwyższą wieżę kościelną w kraju, o wysokości 141 m. Bazylika to prawdziwy kolos, imponujący swoim rozmachem i przepychem. To również niezwykle popularne miejsce kultu, odwiedzane przez liczne grupy pielgrzymów i turystów. Powstanie tak ogromnej bazyliki w tej małej wsi, związane jest z objawieniami Matki Boskiej z połowy XIX wieku, które dokonały się w tym rejonie. Budowa obiektu trwała 10 lat. Bazylikę wznoszono w latach 1994-2004. Plac przed świątynią może zgromadzić aż 250 tys. wiernych, a pozłacana kopuła budowli ma 25 m średnicy i 45 m wysokości.

10. Węzeł autostradowy Gliwice-Sośnica

Imponujący – tak pomyślałem sobie przejeżdżając po raz pierwszy przez ten węzeł. Po chwili zorientowałem się, że przegapiłem swój zjazd. Jest ich tam naprawdę sporo i trzeba uważnie obserwować znaki informacyjne. Węzeł łączy ze sobą przede wszystkim dwie autostrady. Autostradę A4 biegnącą ze wschodu na zachód i autostradę A1 biegnącą z południa na północ. Ponadto łączy jeszcze drogę krajową nr 44. Jest to największy węzeł drogowy w Polsce i jeden z największych w Europie. Podobno ma aż 18 możliwości wyboru kierunku jazdy. Obiekt powstał w ekspresowym tempie, jak na warunki polskie. Budowa zajęła półtora roku, a węzeł oddano do użytku w już grudniu 2009 roku. Żeby go zobaczyć, trzeba po prostu nim przejechać. Węzeł Gliwice-Sośnica trafia na moją listę rekordowych budowli w Polsce, jako najmłodszy obiekt.

To już koniec mojej listy rekordowych budowli w Polsce. Na dole znajduje się mapa z zaznaczonymi lokalizacjami wszystkich obiektów. Oczywiście w Polsce jest o wiele więcej rekordowych konstrukcji, niż tylko te co wymieniłem. Dlatego mam zamiar przygotować kolejną część zestawienia z nowymi obiektami.

Jestem ciekaw, jakie budowle i konstrukcje Waszym zdaniem powinny się znaleźć na liście rekordowych budowli w Polsce.

Zobacz także: 10 rekordowych budowli w Polsce cz. 2