Recenzja książki „Podróżnicy w Górach Olbrzymich. Antologia tekstów źródłowych”. Zbiór przełożonych na język polski relacji podróżników przemierzających w minionych wiekach Góry Olbrzymie, czyli Karkonosze i Góry Izerskie. Karkonosze i Góry Izerskie w opisach XVIII i XIX-wiecznych wędrowców.
„Podróżnicy w Górach Olbrzymich. Antologia tekstów źródłowych” – Recenzja
„Podróżnicy w Górach Olbrzymich” to zbiór relacji podróżników odwiedzających w minionych wiekach Karkonosze i Góry Izerskie, niegdyś wspólnie nazywane Górami Olbrzymimi. Publikacja jest antologią wybranych tekstów źródłowych, przełożonych na język polski, pochodzących głównie z XVIII i XIX wieku. Najstarszy zamieszczony tekst pochodzi z końca XVII wieku, a najmłodszy z 1922 roku. Teksty zostały wybrane, przełożone i opatrzone przypisami przez Marcina Wawrzyńczaka. Książka zawiera blisko 40 relacji wędrowców przemierzających góry, odwiedzających górskie miejscowości i stykających się z ich mieszkańcami. Podróżnicy często w sposób barwny i zabawny opisują swoją drogę, perypetie, przemierzając jeszcze niezagospodarowane turystycznie i dzikie miejsca. Ich relacje oprócz opisów drogi i krajobrazów zawierają również opisy ówczesnych mieszkańców gór, ich zwyczaje, ubiór, wygląd domostw, a także stosunek do gości. Szczególnie ciekawe są opisy pasterskich bud (niem. Baude), które dały początek karkonoskim i izerskim schroniskom. Publikacja zawiera głównie relacje podróżników odwiedzających Góry Olbrzymie od strony śląskiej i łużyckie. Nie brak jednak opisów wędrowców zdobywających szczyty również od strony czeskiej. Razem zebrane teksty stanowią unikatowy kulturowy obraz Karkonoszy i Gór Izerskich z XVIII i XIX wieku.
Książkę „Podróżnicy w Górach Olbrzymich” szczególnie polecam osobom zainteresowanym Karkonoszami i Górami Izerskimi, ich historią, kulturą i zagospodarowaniem turystycznym. Publikacja jest również niezwykle cenną pozycją ze względu na wymianę ludności dokonaną po 1945 roku, zarówno po polskiej jak i czeskiej stronie gór, która zerwała kulturową i pokoleniową ciągłość mieszkańców tych terenów. Uważam, że książka może być szczególnie ciekawą pozycją dla osób zaznajomionych już z karkonoskimi i izerskimi szlakami. Czytając relacje ówczesnych podróżników możemy natrafić na miejsca nam doskonale znane. Na swój sposób czytanie „Podróżników w Górach Olbrzymich” to odwiedzanie na nowo tych samych i znanych już nam miejsc, z tą różnicą, że 200 czy 300 lat wcześniej. To swoista podróż w czasie do Gór Olbrzymich z XVIII i XIX wieku.
Tytuł: Podróżnicy w Górach Olbrzymich. Antologia tekstów źródłowych
Wybór i przekład: Marcin Wawrzyńczak
Rok polskiego wydania: 2020
Moja ocena: ★★★★★